Skip to main content

Georg BASELITZ


(1938)

Ο Georg Baselitz (πραγματικό όνομα Hans-Georg Kern) γεννήθηκε το 1938 στο Deutschbaselitz, μια περιοχή που αποτέλεσε τμήμα της Γερμανικής Λαϊκής Δημοκρατίας μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Στην παιδική του ηλικία, ο Baselitz ζούσε με την οικογένειά του στο σχολείο όπου δίδασκε ο πατέρας του. Η ακαδημαϊκή εκπαίδευση του ίδιου του καλλιτέχνη ήταν μια πορεία γεμάτη δοκιμές και λάθη. Το 1955 προσπάθησε χωρίς επιτυχία να εγγραφεί στο Hochschule für Bildende Künste (Πανεπιστήμιο Καλών Τεχνών) της Δρέσδης. Την επόμενη χρονιά, πέρασε τις εισαγωγικές εξετάσεις για τη Σχολή Δασοπονίας του Tharandt, ωστόσο, αντί να παρακολουθήσει τα μαθήματα, προτίμησε να παρακολουθεί μαθήματα στο Hochschule für bildende und angewandte Kunst (Ακαδημία Καλών και Εφαρμοσμένων Τεχνών) στο Berlin-Weißensee (Ανατολικό Βερολίνο), υπό την καθοδήγηση των Behrens-Hangeler και Womacka. Αποβλήθηκε όμως λίγους μήνες μετά την έναρξη του πρώτου εξαμήνου λόγω «κοινωνικοπολιτικής ανωριμότητας». Το 1957, ο Baselitz εγγράφηκε στο West-Berliner Hochschule der bildenden Künste (Ακαδημία Καλών Τεχνών του Δυτικού Βερολίνου). Εκεί συνάντησε εξέχουσες μορφές της σύγχρονης τέχνης, όπως τον Βασίλι Καντίνσκι και τον Kαζιμίρ Μάλεβιτς, και σύναψε ουσιαστικές σχέσεις με άλλους καλλιτέχνες όπως ο νεαρός ζωγράφος Eugen Schönebeck και ο μελλοντικός φωτογράφος Benjamin Katz. Αντλώντας θάρρος και έμπνευση από τη δυτικό ήμισυ της γερμανικής πρωτεύουσας, ο Baselitz εγκαταστάθηκε εκεί το 1958. Λίγα χρόνια αργότερα γνώρισε τη μέλλουσα σύζυγό του, την Elke Kretzschmar, και ήρθε σε επαφή με έργα των Τζάκσον Πόλοκ, Willem de Kooning και Philip Guston κατά τη διάρκεια μιας περιοδεύουσας έκθεσης του MoMA με τίτλο From New York to Berlin. Το 1961, για να αποτίσει φόρο τιμής στη γενέτειρά του, υιοθέτησε το όνομα (και την περσόνα) Baselitz.

Η πρώτη ατομική έκθεση του Baselitz έλαβε χώρα το 1963 στην γκαλερί Werner και Katz και έθεσε ένα προηγούμενο που έμελλε να γίνει συνώνυμο με την καριέρα και τον τρόπο προβολής του: σκάνδαλο. Δύο από τα έργα που εκτίθεντο προκάλεσαν σκάνδαλο —ένα ανδρικό γυμνό και ένα δεύτερο έργο που απεικόνιζε ένα νεαρό αγόρι να αυνανίζεται. Οι τοπικές αρχές κατάσχεσαν αμέσως και τα δύο. Έπειτα από αυτό το ορόσημο, ο καλλιτέχνης αφοσιώθηκε με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα στη χαρακτική. Η διαμονή του στη Villa Romana στη Φλωρεντία έπαιξε σημαντικό ρόλο στην προσωρινή εντατική ενασχόλησή του με αυτήν την τεχνική.

Το έτος 1969 αποτέλεσε σημαντικό σημείο καμπής στην καλλιτεχνική διαδικασία που ακολουθούσε ο Baselitz. Άρχισε να ζωγραφίζει «ανάποδες» προσωπογραφίες με πρώτο το Der Wald auf dem Kopf (Το δάσος στο κεφάλι του). Ο καλλιτέχνης εμπνεύστηκε παρατηρώντας τον πίνακα Wermsdorfer Wald του Louis-Ferdinand von Rayski ανάποδα. Το σκεπτικό του Baselitz πίσω από την υιοθέτηση αυτής της τεχνικής ήταν μεθοδικό και διορατικό: η στάση αυτή του θέματος που ζωγράφιζε έδινε τη δυνατότητα στον καλλιτέχνη να δοκιμάσει τα όρια της παραστατικότητας και της αφαίρεσης. Με αυτόν τον τρόπο έδινε τον πρώτο λόγο στην τεχνική και στη μορφή αντί για το περιεχόμενο. Οι άνευ περιεχομένου ανάποδοι πίνακες ήταν το θέμα μιας έκθεσης στην Κολωνία το 1970.

Η απεικονιστική γλώσσα που σχετιζόταν με τον μεγάλο όγκο παραγωγής και την προβολή του καλλιτέχνη από τα μέσα του παρείχε πολυάριθμες ευκαιρίες για εκθέσεις, μεταξύ των οποίων πολλές ρετροσπεκτίβες όπως: το 1974, μια ρετροσπεκτίβα των χαρακτικών του· το 1976, στην Kunsthalle της Βέρνης και της Κολωνίας και στη Staatsgalerie moderner Kunst του Μονάχου· Το 1984, στη Staatsgalerie moderner Kunst της Βασιλείας· το 1996, στο Musée d’Art Moderne de la Ville de Paris· το 2006, στο Louisiana Museum στο Humlebæk της Δανίας· το 2007, στη Royal Academy of Arts του Λονδίνου· το 2013-2014, στο Musée d’Art Moderne de la Ville de Paris.

Κατά την περίοδο αυτή, ο Baselitz έγινε γνωστός για τις προκλήσεις του εκτός από την καλλιτεχνική του δεινότητα και έμαθε να εκμεταλλεύεται τα σκάνδαλα. Το 1980 παρουσίασε στην Μπιενάλε της Βιένης το Model for a Sculpture. Το γλυπτό απεικονίζει μια καθιστή μορφή που μοιάζει να χαιρετάει ναζιστικά, κάτι που ο καλλιτέχνης αρνήθηκε αμέσως. Ακολούθησαν πολλές διαφωνίες, οι οποίες διχάζουν τους κριτικούς μέχρι και σήμερα. Το 2013, ο Baselitz μπήκε ξανά στο στόχαστρο εξαιτίας του ισχυρισμού του ότι οι γυναίκες δεν γίνονται καλοί καλλιτέχνες, καθώς στερούνται της θεμελιώδους (αρσενικής) ωμότητας που απαιτείται για τη δημιουργία τέχνης. Για μία ακόμη φορά, ο καλλιτέχνης αρνήθηκε όλες τις κατηγορίες για μισογυνισμό, τοποθετώντας ταυτόχρονα με επιδεξιότητα τον εαυτό του προσωρινά στο κέντρο της προσοχής.

Εξερευνήστε τη συλλογή

ανά γεωγραφική προέλευση

Καλλιτέχνης