Ο José de Guimarães γεννήθηκε το 1939 στο Guimarães. Σπούδασε τέχνη παράλληλα με τις σπουδές του για το πτυχίο μηχανικού στη Στρατιωτική Ακαδημία και το Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Λισαβόνας (1957). Παρακολούθησε μαθήματα ζωγραφικής της Teresa Sousa και του Gil Teixeira Lopes ενώ αργότερα έγινε μέλος στη Συνεταιριστική Ένωση Πορτογάλων Χαρακτών, όπου σπούδασε χαρακτική.
Από το 1961 έως το 1966, ο Guimarães ταξίδεψε στην Ευρώπη και μελέτησε την ευρωπαϊκή τέχνη και τους κλασικούς της, και ιδίως τον Ρούμπενς. Ο καλλιτέχνης πέρασε επίσης επτά χρόνια στην Ανγκόλα (1967-1974) υπηρετώντας στον στρατό. Κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης περιόδου, ανέπτυξε το ενδιαφέρον του για την αφρικανική τέχνη και την εθνογραφία. Πραγματοποίησε και άλλα ταξίδια στο Μεξικό, την Ιαπωνία και την Κίνα όπου διεύρυνε τις γνώσεις και το ενδιαφέρον του για τις καλλιτεχνικές παραδόσεις των προαναφερόμενων πολιτισμών.
Εμπνευσμένος από τα ταξίδια του και το αυτοκρατορικό παρελθόν της πατρίδας του, της Πορτογαλίας, ο καλλιτέχνης επιδίωξε να γεφυρώσει τους πολιτισμούς της Αφρικής και της Ευρώπης. Η αισθητική ποπ αρτ και οι τάσεις nouveau réaliste, οι οποίες είναι εμφανείς στα πρώτα του έργα, αντικαταστάθηκαν σύντομα από μορφές και φινιρίσματα πιο πρωτόγονα στην έκφραση, καθώς προσπαθούσε να αναπτύξει μια πλούσια πολιτιστική ανταλλαγή μεταξύ διαφόρων ηπείρων κατά τον 20ό αιώνα. Η τάση αυτή ήταν χαρακτηριστική του 20ού αιώνα, καθώς η αφρικανική τέχνη βοήθησε τους Ευρωπαίους δημιουργούς να υπερβούν τα όρια της μιμητικής απεικόνισης απλοποιώντας τις μορφές και τη δομή, κυρίως στη γλυπτική.
Η διεθνής καριέρα του μπορεί να χωριστεί σε τρεις φάσεις. Από το 1989 και μετά, εξέθεσε τα έργα του στην Ιαπωνία και έλαβε μέρος σε δημόσια έργα σε Τόκιο, Kushiro, Tsumari και Naoshima. Από το 1993 και μετά, πραγματοποίησε αρκετά ταξίδια στο Μεξικό όπου καθιέρωσε το έργο του εκεί και εμπλούτισε την έρευνά του σχετικά με την προκολομβιανή τέχνη. Το 1998 ξεκινά το έργο του στην Κίνα, με ερευνητικά ταξίδια και εκθέσεις στο Χονγκ Κονγκ, το Μακάο και το Πεκίνο.
Έχοντας εκπαίδευση μηχανικού, ματιά καλλιτέχνη, μεθοδολογία ανθρωπολόγου και πάθος συλλέκτη, ο José de Guimarães έχει δημιουργήσει μια μοναδικά προσωπική και συγκριτική συλλογή έργων καθώς και μια φιλόδοξη πολυπολιτισμική συλλογή. Πράγματι, για την αποθήκευση και μόνο των 5 000 αφρικανικών έργων, των 300 έργων προκολομβιανής τέχνης και των 1 000 κινεζικών τεχνουργημάτων του, απαιτείται χώρος 6 000 m². Η φιλοσοφία πίσω από αυτήν την πλούσια συλλογή είναι μια φιλοσοφία ανταλλαγής, κατανόησης, σεβασμού και αναγνώρισης.
Όσον αφορά τις πολυάριθμες εκθέσεις που έχουν αφιερωθεί στο έργο του, μία από τις πιο φιλόδοξες αναδρομικές εκθέσεις οργανώθηκε από τη συλλογή του μουσείου Würth, η οποία κατέχει 300 έργα του Guimarães.
Όντας μεγάλη τοπική προσωπικότητα του πολιτισμού, ο καλλιτέχνης συμμετείχε ενεργά στον ρόλο της πόλης του (Guimarães) ως πολιτιστικής πρωτεύουσας της Ευρώπης. Για τον εορτασμό αυτόν, δημιούργησε το Διεθνές Κέντρο Τεχνών José de Guimarães (CIAJG). Επίσης, αναγνωρίστηκε από το πορτογαλικό νομισματοκοπείο και τον εγχώριο Τύπο, με τη δημιουργία ενός αναμνηστικού νομίσματος από τον καλλιτέχνη.
